Gluten – czy jest bezpieczny?

Czym właściwie jest gluten?

Gluten jest naturalnym białkiem występującym w niektórych zbożach. Jest również jednym z najczęściej wykluczanych składników w diecie oraz należy do grupy podstawowych alergenów. Nietolerancja glutenu oraz alergia na ten związek są bardzo niebezpieczne, z tego względu w takich przypadkach gluten należy całkowicie wyeliminować z diety. Czy gluten stanowi poważne niebezpieczeństwo dla nas wszystkich? Czy warto wyeliminować go z diety w celu zachowania zdrowia?  Postaramy się w jasny sposób odpowiedzieć na te i inne pytania związane z glutenem.

Gdzie występuje gluten?

Na początek warto dowiedzieć się w jakich produktach możemy znaleźć gluten. W naturalnych warunkach gluten występuje w zbożach takich jak pszenica, żyto, czy jęczmień i inne odmiany tych zbóż. Z tego powodu gluten zawierają również wszystkie dania i przetwory przygotowane z tej grupy składników. Tak więc gluten znajdziemy również w: pieczywie, makaronach, wypiekach cukierniczych, czy mąkach i kaszach (jęczmienna, pęczak, kuskus, bulgur). Są to produkty w których gluten występuje naturalnie i jego obecność nie powinna nikogo dziwić. Coraz częściej jednak gluten dodaje się również do innych produktów, które nie powinny go zawierać w swoim składzie. Są to między innymi: wędliny, mieszanki przypraw, jogurty, czekolady i wiele innych.

Cechy glutenu

Gluten sam w sobie posiada 2 główne cechy dla których dodawany jest do wielu potraw. Po pierwsze: jest nośnikiem smaku, przez co potrawy, w których znajduje się gluten wydają się na zdecydowanie smaczniejsze. Po drugie: gluten spulchnia wiele produktów i nadaje im sprężystości. To właśnie odpowiada za miękkość i puszystość pieczywa w środku, oraz za chrupiącą skórkę na zewnątrz. W związku z tym wiele potraw bezglutenowych (typu ciasta, pieczywo) może wydawać nam się mniej smacznych. Jest to oczywiście kwestia gustu i przyzwyczajeń żywieniowych.

Kiedy gluten może nam zaszkodzić?

Gluten sam w sobie nie stanowi zagrożenia dla przeciętnego człowieka. Możemy bezpiecznie spożywać produkty zawierające w swoim składzie gluten. Wyjątek stanowią osoby z nietolerancją glutenu czy celiakią. Powinny one całkowicie wyeliminować ten alergen ze swojej diety. Nawet nieduże ilości glutenu mogą powodować u takich osób nieprzyjemne konsekwencje.

Szacuje się, że ok 1% społeczeństwa cierpi na choroby związane z upośledzoną tolerancją glutenu. Jednakże zauważa się coraz częstsze przypadki tych schorzeń. Może mieć to związek z „wszechobecnością” glutenu. Jak mówi stare polskie przysłowie: „Co za dużo, to nie zdrowo”, tak i w tym przypadku. Dodatek glutenu do wielu potraw, w których naturalnie nie występuje, może przyczynić się do częstszych reakcji ze strony naszych organizmów.

Gluten – jeść, czy nie jeść?

Czy jeśli nie mamy problemu z glutenem jest sens wykluczać go całkowicie z diety? Na to pytanie każdy z nas powinien odpowiedzieć sobie samodzielnie. Należy pamiętać, że wykluczając gluten rezygnujemy również z dużej grupy surowców” mąki pełnoziarniste, kasza jęczmienna, pęczak, kasza bulgur, pełnoziarniste makarony i pieczywo. Są to cenne produkty dla naszego organizmu. Wielu z nas jednak w świadomy sposób rezygnuje na co dzień z pieczywa i podobnych wyrobów, w celu szybszej redukcji masy ciała.

Każdy, kto nie jest pewien jak zdrowo się odżywiać, z czego zrezygnować, a z czego nie powinien skonsultować się z dietetykiem w celu dobrania diety. Uniknie w ten sposób wielu nieścisłości i będzie prowadził swoją dietę w świadomy sposób.